Κλιματική Αλλαγή: Ναϊρόμπι όπως Κιότο;

Ξεκίνησε στις 6 Νοέμβρη και θα διαρκέσει έως τις 17 Νοεμβρίου στο Ναϊρόμπι η 2η Διεθνής Διάσκεψη των Κρατών που έχουν υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και η 12η Συνδιάσκεψη των Μερών της Σύμβασης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή.

Σ’ αυτή τη Διάσκεψη συμμετέχουν εκπρόσωποι κυβερνήσεων από 163 χώρες με βασικό θέμα το μέλλον του Πρωτοκόλλου του Κιότο κατά τη δεύτερη (2013 – 2017) και τρίτη (2018 – 2022) περίοδο δεσμεύσεων και για πολλούς είναι ίσως η τελευταία ελπίδα για να αποφύγουμε τις καταστροφικές και μη αντιστρέψιμες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών σε ολόκληρο των πλανήτη.

Η Διάσκεψη στο Ναϊρόμπι γίνεται στον απόηχο της πρόσφατης έκθεσης του Νίκολας Στερν, πρώην οικονομολόγου της Παγκόσμιας Τράπεζας, που εκτιμά ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα απαιτήσει το 1% του παγκόσμιου ακαθάριστου προϊόντος. Αν όμως δεν ληφθούν μέτρα, οι επιπτώσεις θα κοστίσουν από 5 έως 20 φορές περισσότερο και το τίμημα θα μπορούσε έτσι να φτάσει τα 5,48 τρις €. Το ποσό αυτό είναι συγκρίσιμο με τις ζημιές που προκάλεσαν ο πρώτος και ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και η οικονομική ύφεση της δεκαετίας του 1930. Η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι αν η παγκόσμια θέρμανση αφεθεί ανεξέλεγκτη, 200 εκατ. άνθρωποι θα γίνουν πρόσφυγες για να αποφύγουν τις πλημμύρες ή την ξηρασία και προειδοποιεί ότι η συμφωνία που θα διαδεχθεί το Κιότο θα πρέπει να υπογραφεί εντός του 2007, αντί το 2010-2011 όπως έχει προγραμματιστεί.

Η έκθεση Στερν ουσιαστικά επιβεβαιώνει και δικαιώνει αυτά που οι οικολογικές οργανώσεις και το αντικαπιταλιστικό κίνημα πάλευαν εδώ και χρόνια. Σε όλα τα Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά Κοινωνικά Φόρουμ υπήρχαν δράσεις ενάντια στην κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες της. Πολλοί ανεξάρτητοι επιστήμονες βγάλαν βιβλία που κρούαν το κώδωνα του κινδύνου. Το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο είχε κυκλοφορήσει από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 το εξαιρετικό βιβλίο του Πωλ Μακ Γκαρ: «Παγκοσμιοποίηση και Περιβάλλον».

Η επιστημονική κοινότητα ομόφωνα πλέον δέχεται πως, για να έχει η ανθρωπότητα κάποια πιθανότητα να αποφύγει σημαντικά επίπεδα κλιματικής αλλαγής, οι παγκόσμιες εκπομπές ρύπων (από μια παγκόσμια οικονομία βασισμένη στην καύση ορυκτών καυσίμων με πρωταγωνιστικό ρόλο τις εταιρίες πετρελαίου, άνθρακα και φυσικού αερίου, τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις κατασκευαστικές εταιρίες) πρέπει να μειωθούν κατά τουλάχιστον 60% (!!!) μέχρι το 2050.

Aυτές οι εταιρίες και επιχειρήσεις, χρησιμοποιώντας τους νόμους της ελεύθερης αγοράς και θεωρώντας ότι κάθε τι που υπάρχει γύρω μας είναι εμπόρευμα, έχουν καταφέρει να εξαρτήσουν ολόκληρη την κοινωνία από τα προϊόντα τους μεγιστοποιώντας τα κέρδη τους και καταστρέφοντας τον πλανήτη από την κλιματική αλλαγή και τους πολέμους.

Οι προβλέψεις των επιστημόνων και η αυξανόμενη αντίδραση από τη μεριά του κινήματος, έχουν αναγκάσει τις κυβερνήσεις να υποσχεθούν ότι θα αναλάβουν δράση. Όμως, δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι μπορούν να βρουν λύση στο Ναϊρόμπι. Tελευταία τέτοια αποτυχημένη απόπειρα ήταν η Συμφωνία για το Kλίμα το 1997 στην Iαπωνία, που κατέληξε στο πολύ γνωστό Πρωτόκολλο του Kιότο.

Tο Πρωτόκολλο του Κιότο υποτίθεται ότι καθιέρωνε μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 5,2% ως το 2008-2012 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 σε όλες τις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες. H προπαγάνδα των κυβερνήσεων έλεγε ότι, αν και πολύ μικρό, ήταν ένα πρώτο θετικό βήμα αλλά το Πρωτόκολλο έγινε στην πραγματικότητα ένα κουρελόχαρτο.

Oι HΠA, που είναι υπεύθυνες για το 25% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αρνούνται πεισματικά να το επικυρώσουν με διάφορες προφάσεις, έχοντας στο πλευρό τους την Iαπωνία, τον Kαναδά, την Aυστραλία. Eνώ τα τελευταία χρόνια τα κράτη μέλη της EE έχουν αυξήσει σημαντικά τις εκπομπές από τα ορυκτά καύσιμα. O στόχος του Kιότο είναι πλέον πρακτικά αδύνατο να επιτευχθεί. Η Ελλάδα (που καταλαμβάνει την 5η θέση ανάμεσα στις χώρες με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου) έχει υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο και δεσμεύεται η αύξηση των εκπομπών της να μην ξεπεράσει το 25% έως το 2010. Όμως συνεχίζει να αυξάνει τις εκπομπές ρύπων: έως το 2020 θα εκπέμπει περίπου 178 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, σημειώνοντας αύξηση των ρύπων κατά 58% σε σύγκριση με το 1990!

H αδυναμία των ηγετών του κόσμου να πάρουν ουσιαστικά μέτρα και η άρνησή τους να κάνουν το παραμικρό βήμα, έχουν μια απλή εξήγηση: είναι δεσμευμένες στις μεγάλες εταιρίες και βιομηχανίες ότι τίποτα δε θα αλλάξει. Mόνο οι HΠA επιδοτούν κάθε χρόνο την βιομηχανία ορυκτών καυσίμων με 18 δις δολάρια, ενώ οι παγκόσμιες επιχορηγήσεις προς τις βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων και πυρηνικών τα τελευταία είκοσι χρόνια ξεπερνούν τα 300 δις δολάρια.

Σήμερα ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι υπόθεση του κινήματος και όχι αυτών που κυβερνάνε τον πλανήτη. Στο 4ο ΕΚΦ στην Αθήνα αποφασίστηκε να είναι η 4 Νοέμβρη Παγκόσμια Μέρα Δράσης Ενάντια στην κλιματική Αλλαγή με μαζικές διαδηλώσεις σε πολλές πρωτεύουσες σε όλο τον κόσμο. Επίσης, πιστεύει (και το έδειξε και στις πρόσφατες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές) ότι χρειάζεται να απομακρυνθούμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα από τη λογική του κέρδους των μεγάλων εταιριών που οδηγούν σε πολέμους, εμποδίζουν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών και ανταγωνίζονται για το ποιος θα βγάλει τα περισσότερα χρήματα σε βάρος της φύσης.

H διατήρηση και επέκταση των δημόσιων συγκοινωνιών, η αποτροπή ιδιωτικοποιήσεων στην παραγωγή ενέργειας, η φορολόγηση των κερδών των αυτοκινητοβιομηχανιών, των διυλιστηρίων και των εφοπλιστών, είναι μάχες που έχουμε να δώσουμε το επόμενο διάστημα. Aυτές οι μάχες μαζί με το δυνάμωμα του αντικαπιταλιστικού κινήματος για να φτάσει μέχρι το τέλος του δρόμου, μέχρι την αλλαγή της κοινωνίας, αποτελούν την καλύτερη προοπτική που έχουμε αυτή τη στιγμή και εμείς και το περιβάλλον.